Toerisme - De rijkdom van het Neuzenbergbos

Image
Een schuimcicade in het bos. Er zit een beestje in.
BURCHT. Een wandeling in het Neuzenbergbos, begeleid door een gids als Greet De Jonghe van Natuurpunt WAL, is volop genieten van de bomenpracht die dit natuurgebied, op de grens van Burcht met de Burchtse Weel, te bieden heeft. Greet vertelt niet enkel, ze acteert er bij om de bomen en planten tot leven te brengen. En vooral, ze wijst naar details zodat voor velen een nieuwe wereld opent in het Neuzenbergbos.

 

Het Neuzenbergbos is gelegen tussen de Oude Gentweg, de Burchtse Weel en het voormalig bedrijf Sidal dat nu is omgevormd tot een woonuitbreidingsgebied. Niet ver verder sluit ook een gebied aan van de vroegere kazerne Calberg (eigendom van het Ministerie van Financiën) dat net als het Neuzenbergbos (eigendom van de gemeente Zwijndrecht) een 4,5 ha groot is. Het gebied behoorde vroeger toe aan het grote bedrijf 'Umal' waartoe ook Sidal en Elma behoorden. Hier gebeurden destijds de eerste experimenten met aluminium ramen door Duitse ingenieurs die in woningen rond de Oude Gentweg verbleven.Er stond vroeger op de plaats waar nu het bos begint, een conciërgewoning.

 

Het Neuzenbergbos werd op 1 april 1984 aangeplant tijdens een gemeentelijke boomplantactie. Er werden toen een vijftal soorten bomen gepoot met elzen, zomereiken, berken, wilgen die van een fabrieksterrein kwamen om de prijs te drukken, en lijsterbessen. Maar ondertussen, 25 jaar later, is dat aantal soorten reeds indrukwekkend aangegroeid. Eigenlijk deden er zich verrassende dingen voor. De natuur heeft er iets moois van gemaakt. De gemeente legde in 1984 ook enkele wandelpaden doorheen het gebied aan. Gelukkig verdween de idee om het gebied vol woningen te zetten.

 

De wandeling brengt de bezoeker gauw in contact met de naaldbomen die er aanvankelijk niet bijhoorden. Er wordt verondersteld dat mensen uit de buurt er ooit hun kerstboom hebben komen zetten. Vanuit de beplantingsdienst van de gemeente is het ook wel eens gebeurd dat ze bomen of struiken die men op overschot had, naar het Neuzenbergbos werden gebracht.

 

Jonge wilde kastanjes laten ons genieten van hun prachtige immens grote bladeren. De boompjes zijn nauwelijks nog maar een meter hoog maar zo’n bladeren zie je nooit aan een volwassen paardenkastanje. Waarschijnlijk zijn kastanjes uit de buurt van de oude kazerne Calberg, hier door vogels heen gebracht. Of hebben kinderen met kastanjes gespeeld en ze weggegooid?

 

Image
Gids Greet de Jonghe vertelt boeiend over een jong eikenboompje
 


De wilgensoorten zijn goede vertegenwoordigd hebben zelfs al gemeenschap gehad want er worden verbasterde vastgesteld. Gids Greet wees er terloops ook op dat met vijf soorten werd begonnen. Naargelang de tocht vordert vergroot ook onze verbazing toen daar plots een hazelaar stond. De boom die ons hazelnoten in een keiharde bolster bezorgt. Maar een kerselaar in dit bos, neen, die hadden we niet verwacht. En toch! Daar stond hij. Er hoort wat fantasie bij om de oorzaak te vinden hoe hij hier terecht kwam. Misschien was een wandelaar, enkele jaren geleden kersen aan het eten en spuwde hij de pit uit langs de kant van het wandelpad. En er komen veel wandelaars in het Neuzenbergbos, veel met hun hond.

 

"Ken je die?", vroeg Greet en ze wees naar een mooi blad. ’t Was een jonge esdoorn die ons in de herfst de gevleugelde zaden oplevert. 'Vliegertjes', noemen de kinderen het. Waarschijnlijk zijn die zaden tot hoer gevlogen vanuit de Tuinwijk waar esdoorns staan. De bladeren hebben stelen van verschillende lengte zodat ze een mooi openstaande kruin hebben. "Daarom is dit een lichtboom", verduidelijkte de gids. Een heel ander blad heeft de veldesdoorn die ook als haag kan gebruikt worden. Ook deze staat in het Neuzenbergbos.

 

Op heel veel bomen hangt schuim. Ongelooflijk grote hoeveelheden. Binnenin zit een beestje. Het is een schuimcicade (ook schuimbeestje of koekoeksspog genoemd). Het is een lastig insect dat verscheidene planten aantast. Het volwassen diertje is een klein springertje dat plotseling van een plant spat als het opgeschrikt wordt - zoiets als een krekeltje maar compacter, een beetje hoekig-ovaal en ongeveer 0.5 cm lang. De boom heeft er geen schade door al wordt wel eens gezegd dat er vervormingen aan de planten komt. Maar voor de wandelaar is een uniek beeld al dat schuim. "Als je dat allemaal bijeen moest doen, dan had je genoeg schuim om een brand te blussen", zei iemand.

 

Bij het zien van de al flink opgeschoten meidoorn kan men stellen dat de naam 'bos' stilaan de echte inhoud krijgt. De stammen van de bomen worden steeds maar dikker. "’t Is zo", zei Greet, "als de kruin is opengegroeid, dan begint de stam te verdikken."


We staan plots tussen afdeling braamstruiken met lange vertakkingen. Ook een es, nooit aangeplant, heeft een plaats gevonden in het Neuzenbergbos. Wat een rijkdom heeft dit bos! Hoe rijk is de gemeente Zwijndrecht. De gemeentelijke groendienst onderhoudt de wandelpaden en maait regelmatig het gras maar voor de rest doen ze niets. De natuur moet zijn gang maar gaan.

 

Image
De bazige Amerikaanse vogelkers die uit het Neuzenbergbos moet worden gehaald.
En toch, plots staan we voor de gangster van het bos: de Amerikaanse vogelkers. Die wil alles overwoekeren en alleen de baas zijn. Ze duldt niets boven of ander haar. De Amerikaanse vogelkers is een plaaggeest voor bosbeheerders. Beter bekend onder de bijnaam: 'de Bospest'. Deze uitheemse boomsoort is in Europa geïntroduceerd vanuit Noord-Amerika. Daarom noemen we dit een uitheemse plant. Doordat dit een uitheemse plant is heeft hij in ons land geen natuurlijke vijanden en wordt hij vrijwel niet geremd in zijn groei en voortplanting. Vandaar dat hij steeds vaker en overal oprukt en er geen kruid tegen gewassen lijkt. In heel wat bossen is de jacht op de Amerikaanse vogelkers dan ook al lang geopend. We plukken een blad en knijpen er sap uit in de hand. Het ruikt naar amandel. Natuurpunt Wal vroeg al aan het gemeentebestuur om ze te komen kappen.

 

Omdat er ooit iemand een walnoot wegwierp, staat er nu een heuse notenlaar die het zelfs heel goed doet. Ook op enkele andere plaatsen staat daar plots een frisse notenlaar te pronken.


We hadden al tevergeefs uitgekeken naar berken die in 1984 ook talrijk waren aangeplant. Eindelijk bemerken we een exemplaar maar voor de rest niets. Voor berken was het er waarschijnlijk te nat. Want zo is het in het Neuzenberghbos: er zijn droge en natte gronden. Maar de tijd wijzigt er wel wat aan. Greet vond dat er meer essen zijn gekomen en dat wil zeggen dat de bodem beter wordt. Een es kan niet tegen stilstaand water. "De waterhuishoudkunde is hier beter geworden", zei ze.

 

We komen aan een open plek. Hier zijn bomen en struiken gerooid op een vochtige plek. Natuurpunt WAL wil hier een proef doen om te zien welke vegetatie op deze plek zal komen. De gemeentelijke groendienst zal tweekeer per jaar komen maaien, in het voorjaar en eens in het najaar. Omdat het maaisel bleef liggen kwamen er netels. Bij Natuurpunt zijn ze nieuwsgierig wat hier allemaal zomaar zal te voorschijn komen.


Er is ook nog een tweede openplek op een drogere plaats. Het ligt in de bedoelingen om er een orchideeënweide van de maken. Ze willen het proberen.

 

Meer en meer wordt duidelijk dat de vogels regelmatig eens een zaadje meebrengen om een boompje op te zetten. Omdat de bladeren in de herfst, jaar na jaar, zijn blijven liggen in het bos, wordt de bodem steeds rijker en zo voelen alle bomen er zich thuis.

 

Tijdens onze wandeltocht komt er geen einde aan de verscheidenheid van bomen en struiken. Een rozenbottelstruik stond niet ver van eenzame linde terwijl een vlierboom zijn witte bloemenkransen toonde. Gids Greet De Jonghe nam glimlachend een tak vast: "Welke boom is dit?" vroeg ze. En dat zagen de wandelaars wel: een appelboom. Die kwam ter plekke nadat een wandelaar er het klokhuis van zijn appel had gegooid. Toen we bijna terug aan het vertrekpunt aan de hondenweide waren, ontmoetten we nog de goede, ouwe makkers die de populieren zijn.

 

Een wandeling in het Neuzenbergbos is een aanrader. En dat er in gewandeld wordt, bewijst het wandelpad dat in het midden geen pijltje gras meer heeft omdat er zoveel voetstappen op worden gezet. Alleen jammer momenteel is , dat aan de rand van het bos de 'verwoeste gewesten' in beeld komen aan de Burchtse Weel waar een stuk natuur werd opgedoekt tot de laatste boom toe om te worden omgevormd tot een…stuk natuur. (Rolf Duchamps)

 

Lees ook:

WAASLAND. Het kan niet worden ontkend dat het Waasland steeds meer aantrekkelijk wordt voor wandelaars. 10 Wase wandelclubs sloegen de handen in elkaar omen een regionaal wandelevenement te...

REGIO. StapAf, het fietsmagazine van Toerisme Oost-Vlaanderen, is aan zijn tweede jaargang begonnen en het derde nummer ligt klaar. Het staat weer vol reportages die ook voor Waaslanders met...

RUPELMONDE/ BAASRODE. In april werd in Baasrode de nieuwbouw van de Scheepswerven Baasrode officieel in gebruik genomen met een tentoonstelling over de binnenvaart. Met die opening wordt meteen een...

WAASLAND/LOKEREN. Er zijn prachtige vooruitzichten voor de komende grote vakantie. De stad Lokeren gaat van zaterdag 5 juli tot zondag 14 september boottochten organiseren naar het Provinciaal...

WAASLAND. De fietsnetwerken zijn in. Er komen er steeds maar bij en de fietsliefhebbers kunnen juichen. Er wordt op dit ogenblik werk gemaakt van de splinternieuwe fietsnetwerken van Waasland en...

SINT-NIKLAAS. Het programma van het toeristisch seizoen voor de Wase hoofdstad geeft bijzonder verscheiden mogelijkheden. We hebben ze eens op punt gezet.